کسانی که از عینک استفاده می کنند، ممکن است گاهی اوقات دچار تغییر نمره چشم شوند. اما آیا این تغییر نمره چشم نشان از وجود یک بیماری چشمی است؟ بدین منظور در این مطلب قصد داریم به دلایل تغییرات مکرر نمره چشم پرداخته و به صورت کاملا علمی آن را شرح دهیم.

دلایل تغییرات مکرر نمره چشم چیست؟

عوامل متعددی وجود دارد که سبب می شوند نمره چشم فرد تغییر کند، از جمله مهمترین آنها می توان به بیماری دیابت، ضربه به چشم، وراثت، مصرف برخی داروها، قرار گرفتن در معرض تشعشعات و کهولت سن، اشاره نمود. بیماری کاتاراکت (آب مروارید) و کراتوکونوس (قوز قرنیه) نیز دو بیماری چشمی تاثیرگذار بوده و از دیگر دلایل تغییرات مکرر نمره چشم می باشد که در ادامه به معرفی هر کدام می پردازیم.

ابتلا به آب مروارید

وجود هر گونه لکه بر روی عدسی و همچنین تیره شدن عدسی، باعث می شود تا پرتو های نور به خوبی متمرکز نشده و تصویری شفاف و دقیق بر روی شبکیه ایجاد نشود؛ این مورد در نهایت باعث می شود بینایی دچار اختلال شود. عدسی چشم یکی از اساسی ترین قسمت های چشم می باشد که در پشت عنبیه واقع شده است. این بخش از چشم وظیفه دارد تا با متمرکز نمودن شعاع های نوری بر روی شبکیه، تصویری واضح از اشیا را ایجاد نماید. در نتیجه می توان گفت که عدسی چشم از عناصر اصلی در عمل تطابق چشمی می باشد.
با افزايش سن در حقيقت ساختمان منظم پروتئین های عدسی چشم دچار اختلال می شود و با از هم گسیختگی اين ساختمان پروتئینی، لکه های تیره ای روی عدسی چشم به وجود می آيد كه با توسعه اين لكه ها عدسی شفافيت خود را از دست می دهد و در عبور دادن دقيق نور ناتوان می شود. در این موارد است که بیماری آب مروارید یا کاتاراکت در فرد تشخیص داده می شود.
به غیر از کهولت سن، علل دیگر این ابتلا به این بیماری را می توان به سابقه خانوادگی ابتلا به آب مروارید، چاقی و فشار خون بالا، قرار گرفتن طولانی مدت و بدون محافظت در مقابل آفتاب، سیگار کشیدن، مصرف الکل، استفاده طولانی از داروهای استروئیدی (کورتیکواستروئید ها)، سابقه جراحی چشم یا بیماری های التهابی چشمی، نسبت داد.

علائم بیماری آب مروارید

تاری چشم، حساسیت به نور، تغییرات مکرر نمره عینک، دوبینی در یک چشم، احتیاج به نور بیشتر برای مطالعه، کاهش دید در شب و محوی یا زرد شدن رنگ ها، از علائم شایع کاتاراکت یا آب مروارید می باشد. علائم نام برده شده می تواند ناشی از دیگر بیماری های چشمی نیز باشد پس اگر با یکی از موارد بالا روبرو شدید حتما به نزد چشم پزشک بروید. بهترین زمان عمل کاتاراکت چشم بسته به تشخیص دکتر چشم شما دارد.

درمان آب مروارید

با وجود اینکه بیماری آب مروارید را می توان با درمان هایی همچون عینک، لنز یا افزایش نور محیط بهبود بخشید، اما باید بدانید که تنها درمان موثر و قطعی در افراد مبتلا به آب مروارید جراحی عدسی کدر و مات و جایگزین نمودن آن با یک عدسی مصنوعی است. جراحی کاتاراکت معمولا به صورت سرپایی و با بی حسی موضعی انجام شده و طول درمان آن نیز 8 روز می باشد. در ادامه این مطلب قصد داریم به یکی دیگر از دلایل تغییرات مکرر نمره چشم بپردازیم که مطمئنا برای بسیاری از افراد تاکنون ناشناخته بوده است.

علت تغییر نمره چشم چیست؟ 

قوز قرنیه یا کراتوکونوس

کراتوکونوس یا قوز قرنیه (Keratoconus)، یکی دیگر از دلایل تغییرات مکرر نمره چشم می باشد که بسیاری از ما حتی نام این بیماری را هم تا به حال نشنیده ایم. قوز قرنیه یک بیماری کورنی چشمی می باشد که معمولا در سنین نوجوانی تا ابتدای دهه سوم زندگی ( 10 تا 25 سالگی ) بروز می کند. در این دوره سنی، به دلیل انعطاف پذیری بالای بافت قرنیه چشم، ممکن است این بافت از حالت تقریبا گرد و کروی خود خارج شده و با گذشت زمان حالتی مخروطی پیدا کند. حالت کروی قرنیه کمک می کند تا نور به طرز صحیحی متمرکز شود، اما بروز این بیماری سبب بالا رفتن آستیگمات شده و شكست نور و تشكيل تصوير در چشم فرد مبتلا متاثر گردد. این امر سبب می شود تا علائمی نظیر افزایش حساسیت به نور، احساس سوزش خفیف، تاری دید و كج و معوج شدن تصاویر، رخ دهد. بیماری قوز قرنیه می تواند تنها یک چشم را درگیر کند اما در 90 درصد موارد، هر دو چشم اين ویژگی را به درجات متفاوت دارند.
در ایران نیز شاهد گسترش مبتلایان به این بیماری هستیم، به طوری که از بین هر 1000 نفر، 3 تن مبتلا به قوز قرنیه می باشند. همچنین افرادی که دارای سابقه خانوادگی هستند، 10 درصد بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به قوز قرنیه خواهند بود. بروز این بیماری چشمی می تواند مشکلاتی را در رانندگی و خواندن فرد ایجاد نماید. پس از آشنایی با بیماری قوز قرنیه به عنوان یکی دیگر از دلایل تغییرات مکرر نمره چشم، لازم است از علل ابتلا به این بیماری نیز مطلع شوید.

علت ابتلا به بیماری قوز قرنیه

با وجود اینکه تاکنون علت دقیق بروز این بیماری آشکار نشده، ولی در برخی موارد رد پایی از علل ژنتیکی را شاهد هستیم. ضمن اینکه قوز قرنیه در افراد دارای سابقه حساسیت های شدید فصلی و آلرژیک رایج تر است. مالیدن چشم ها میتواند سبب بروز این بیماری یا تشدید آن در افرادی شود که ژن این بیماری را با خود دارند. شروع keratoconus در اواخر نوجوانی یا در ابتدای 20 سالگی و پیشرفت تدریجی آن تا 35 سالگی، با شکایت هایی ناشی از تغییر نمره عینک همراه بوده و با پیشرفت بیماری، دیگر استفاده از عینک نیز جوابگو نخواهد بود.

درمان کراتوکونوس

در صورت مراجعه به موقع و در شرایطی که بیمار در مراحل اولیه بیماری قرار دارد، چشم پزشک درمان معمول را انجام داده و اقدام به تجویز عینک و لنز تماسی می کند. اما اگر قوز قرنیه، پیشرفته تشخیص داده شود و بیمار دچار علائمی از قبیل عدم توانایی برای قرار دادن لنز های تماسی، افزایش تاری دید و آستیگماتیسم و نیاز به تغییر زود به زود شماره عینک طبی باشد، از نور ماوراء بنفش و قطره چشمی برای جلوگیری از پیشرفت بیماری استفاده میشود. در صورتی که بیماری به سطح پیشرفته رسیده باشد، پزشک شما ممکن است جراحی پیوند قرنیه را توصیه کند.

کلام پایانی

در این مطلب سعی شده است تا شما خوانندگان گرامی را تا حدودی با دلایل تغییرات مکرر نمره چشم آشنا نماییم. همانطور که می بینید بیماری های چشمی شامل طیف گسترده ای از علائم بوده که ممکن است شاهد اشتراکاتی در بین شان باشید. انجام معاینات چشمی سالانه به شما کمک میکند تا در اسرع وقت متوجه مشکلات احتمالی بشوید و درمان لازم را به موقع دریافت نمایید؛ پس به سلامت چشمان خود اهمیت بدهید!